İKONOGRAFİ 4 -İNCİL

İNCİL

Zekeriya: Hirodes'in Yahudiye kralı olduğu günlerde, Zekeriya adında bir kahin vardı. Onun karısı da Harun kızlarından Elisabeth idi. Her ikisi de Tanrı indinde salih olup Rabbin bütün emirleri ve hükümlerinde kusursuz yürümekteydiler. Kısırlık tevratta çok işlenen bi konudur. Elisabet kısır olduğu için çocukları yoktu ve ikiside çok yaşlıydı.  Zekeriya Tanrı'nın huzurunda kahinlik hizmetini ederken, buhur yakmak için mabede girme sırası ona geldi. İçerideyken Rabbin bir meleği Zekeriya'ya göründü. Zekeriya onu görünce şaşırdı ve korktu. Fakat melek ona, korkmamasını ,Elisabeth'in bir oğul doğuracağını, adını Yahya(Ioannes) koymasını, çocuğun Rabbin gözünde büyük olacağını, daha anasının  karnındayken Ruhülkudüsle dolu olarak doğacağını, İsrail oğullarından birçoğunu Rabbe döndüreceğini söyledi. 
Zekeriya, karısı ve ikisi yaşlı olduğundan sözlerine inanmadı. Melek Cebrail(Gabriel) anlattıkları gerçekleşene kadar onun dilinin tutulmasını sağladı. Zekeriya mabedden hızlı bir şekilde çıkıp gider. O günden sonra karısı hamile kalır. Beş ay evine kapanıp kimseyle konuşmaz.

Anna ve Joachim(Yohakim) : Yohakim kurban kesmek için tapınağa gider. Ancak çocuğu olmadığı için orada kurban kesmesine izin vermezler. Oda uzak bir yerdeki bir altara gidip kurbanını keser. Çocuğu olması için adak adar. Yohakim çobanların yanında kırk gün kırk gece dua eder.  Bir süre sonra melek Gabriel karısı Anna'ya gözükür ve kızı olacağını bildirir. 

Anna'ya Tebşir(Müjde)

Kurbanını kestikten sonra şehre iner ve Altın kapıda karısı Annayla buluşur. Gabriel'in dediği gibi bir kızı olur ve ismini Meryem koyarlar. -Daphni Manastırı-Khora Manastırı

Meryem'in Tapınağa Sunulması: Çocuğu olursa onu tanrının hizmetine vereceğini söyleyen Yohakim, Meryem'i tapınağa götürür.

Meryem'in Tapınağa Sunulması

Meryem'in nişanlanması: Taliplerin tapınakta kalıp sınanacağını söylerler. Kimin sopası yeşerirse onun Meryem ile evleneceği söylenir. Onların arasından yaşlı olan Yusuf'un sopasının yeşermesi üzerine ona verilir. 

Meryem'e Tebşir (Müjde)

Nişanlarının altıncı ayında , Tanrı tarafından  Gabriel Meryem'e gönderilir. Melek ona gidip, gebe kalıp bir oğlan doğuracağını, adının İsa koyulacağını, ona Yüce Tanrı'nın Oğlu deneceğini , Rabbın ona babası Davud'un tahtını vereceğini Yakub'un evi üzerinde ebediyen saltanat süreceğini söyleyince, Meryem de meleğe bakire olduğunu ve bunun nasıl olacağını söyledi. Melek ona, Ruhülkudüs senin üzerine gelecek Yüce Olanın kudreti senin üstüne gölge salacak, bunun için de doğacak olan mukaddese Tanrı'nın Oğlu denecektir. Senin akrabandan Elisabet de ihtiyarlığında bir oğlana gebe kaldı ve kendisine kısır denilmiş kadının bu altıncı ayıdır der. Meryem bunu öğrendikten sonra Elisabeth'i ziyaret eder.

Elisabeth Meryem'in selamını işitince çocuk karnında sıçradı ve Elisabeth ruhülkudüsle doldu, büyük bir çığlık koparıp kadınlar arasında mübarek olduğunu çünkü içeri girip selam verdiğinde karnındaki çocuğun sevinçten zıpladığını söyledi. Meryem Elisabeth'in yanında 3 ay kaldıktan sonra evine döndü.


Yohannes'in Doğumu
Sahnede Elisabeth dinleniyor. Yohannes ilk banyosunu yapıyor. Doğum evin içerisinde gerçekleşiyor.


Elisabeth'in çocuğu doğuracağı vakit gelir ve çocuk doğar. İsmini Zekeriya koymak isterler. Ancak annesi ismini Yohannes(Ioannes) koymak ister. Çocuğun ağzı hemen açıldı ,dili çözüldü. Tanrıya hamdederek söz söyledi. Etrafında oturanların hepsi korktu ve bu sözler bütün Yahudiye dağlığında yayıldı. Herkes çocuğun büyüdüğünde ne olacağını çok merak etti. Çocuk büyüyor ve ruhu kuvvetleniyordu. İsrail'e görüneceği güne kadar çöllerde kaldı.

Sahnemizin Adı:Yusuf Düşte
Yusuf genelde düş görürken tasvir edilir.


Meryem Yusufla nişanlanmış olduğu halde, buluşmalarından önce Ruhülkudüsten gebe olduğu anlaşıldı. Yusuf etrafa Meryem'i mahçup etmeden boşanmak niyetindeydi. Rabbin meleği ona rüyada görünüp, Meryem'i boşamamasını , onun bir oğul doğuracağını ve adını İsa koyacağını, çocuğun kavmi günahlarından kurtaracağını söyledi.
Yusuf uykusundan uyandı ve  Rabbin meleğinin kendisine buyurduğu gibi yaptı. Meryem'e çocuk doğana kadar dokunmadı ve adını İsa koydu.

Nüfus Sayımı

O günlerde nüfus sayımı yapılsın diye Kayzer Augustus tarafından buyruk çıktı. Kirinius Suriye valisi bulunduğu zamanda yapılan ilk sayım buydu. Yusuf ve Meryem nüfus sayımı için Nasıra'dan Beytlehem'e giderler.

Meryem Ve Yusuf'un Nüfus Sayımına Gitmesi











Nüfus Sayımı

İsanın Doğumu

Meryem'in doğurma günü geldi ve oğlunu doğurdu. Kundağa sardı ve onu bir yemliğe yatırdı. Çünkü handa onlara yer yoktu. Doğum yeri olarak samanlık veya mağara olabileceği öne sürülüyor. Ancak bu sahneler dört bölümden oluşuyor. İsa'nın ilk banyosu ve Yusuf'un düşünür halde görünmesi. Sahnelerde bir de Tanrının ruhu İsa'nın üzerine doğru düşmektedir. İsa'nın doğduğu yere ise Kreş denmektedir.

İsa'nın İlk Banyosu

Çobanların Tapınması: Civardaki çobanlar kırda kalarak sürülerini bekliyordu. Rabbin meleği yanlarına gitti ve çevrelerini aydınlattı. Çok korktular. Melek onlara, ben size bütün kavma yayılacak büyük sevinci müjdeliyorum. Bugün Davud'un şehrinde size kurtarıcı doğdu, o da Rab Mesih'tir. Yemlikte yatan bir çocuk bulacaksınız, size alamet bu olsun dedi ve melek göğe yükseldi. Çobanlar Beytlehem'e geldiler, Meryem'i,  Yusuf'u ve yemlikte yatan çocuğu görünce, işittiklerini onlara anlattılar. Herkes çok şaşırdı. Fakat Meryem sözleri derin düşenerek yüreğinde sakladı. Çobanlar Tanrı'ya hamd ederek döndüler.

Üç Müneccim: Herodes'in kral olduğu günlerde, doğudan Yeruşalim'e müneccimler gelip, Yahudilerin Kralı doğan zatı sorarlar. Onun yıldızını şarkta gördüklerini ve ona secde etmeye geldiklerini söylerler. Kahinlerini toplar ve bu çocuğun nerede doğacağını sorar. Onlar da kendisine Yahudiye Beytlehemi'nde diyerek cevap verdiler.
Kral  Herodeste bunu duyunca onlara, Yahudilerin Kralını bulunca banada haber verdin, bende ona secde edeyim der. Onlar da Kralı dinleyip yıldızı takip ederler. Yıldız çocuğun bulunduğu yere kadar gelerek üzerinde durar. Onlar da yıldızı gördükleri zaman sevindiler. Meryem ile çocuğu gördüler ve yere kapanıp onlara hediyeler, altın ve mür takdim ettiler.Herodes'in yanına dönmemeleri kendilerine rüyada bildirildiğinden ,memleketlerine başka bir yoldan gittiler.

Üç Müneccimlerin Meryem ve İsa'ya hediyelerini takdimi

Müneccimler (ayrıntı)

Yusuf uyarıldıktan sonra Meryem ve İsa'yı alarak Mısır' gider.
Herodes müneccimler tarafından kandırıldığını anlayınca çok kızar ve Beytlehem'de ve bütün sınırlar içinde iki yaşındaki ve daha aşağı olan bütün erkek çocukları öldürtür. Herodes ölünce Rabbin meleği Mısır'da Yusuf'un rüyasına görünüp, çocuğu ve annesini İsrail'e götürebileceğini ve canlarının tehlike altında olmadığını söyler. Rüyada kendisine bildirilen Nasıra denilen yere gelmiştir.

İsa 

İsa'yı ikonalarda anlamak genel itibariyle çok zor değildir. İlk bakışta bütün azizlerde görülen başının çevresindeki halede sadece İsa'da olmak üzere haç bulunur. İsa genelde kiliselerde kubbelerde çok kullanılır. İki tarafında IC ve XC harfleri bulunur. Bu harflerin anlamı IHTUS'u oluşturur. Ihtus balık demektir. Ama bu harflerin açılımı Tanrının Kurtarıcı Oğlu İsa'dır. İsa sağ eliyle takdis işareti yapar halde gözükür. Diğer elindede incili tutar. Bazı bölgelere göre  İsa'nın yüzünde belirli farklılıklar olsa da bu özellikler sayesinde İsa'yı tanıyoruz.

Yahya(Yohannes): Yahya halka vaaz veriyordu. Erden etrafındaki bütün havaliye, günahların bağışlanması için tövbe vaftizini vazederek geldi.

Ioannes , kendisi tarafından vaftiz olunmak için gelen kalabalıklara, iki gömleği olan hiç olmayana versin; yiyeceği olan kimse de böyle yapsın; vergi mültezimlerine, tayin edilenden fazlasını almak için zor etmeyin, askerlere, kimseyi haksız yere tehdit etmeyin, soymayın; tayınlarınızla kanaat eyleyin, diye vaaz verdi.

Vaftizci Yahya: Genelde uzun saçı sakalına karışmış bir halde gözükür.

Halk, Yahya hakkında mesih midir diye düşünüyordu. Yahya onlara ben sizi su ile vaftiz ediyorum; fakat benden kudretlisi geliyor ki, onun çarıklarını çözmeye layık değilim ;o sizi Ruhülkudüs'le ve ateşle vaftiz edecektir der.

Bütün halk vaftiz olduktan sonra İsa da vaftiz olur. Dua ettiği zaman gök açıldı ve Ruhülkudüs, bedenleşmiş bir surette güvercin şeklinde onun üzerine indi. Gökten , sen benim sevgili oğlumsun, senden razıyım, diye bir ses geldi 

İsa'nın Vaftizi

Bu sahnede İsa ve Yahya haricinde bazı ikonlarda Nil Tanrısı gözüküyor. Ve Tanrının ruhu güvercin şeklinde gözüküyor.

Hirodes ettiği bütün kötülüklerden dolayı kendisini azarlayan ve halka İncil'i vazeden Yahya'yı zindana attı. Bunun bir diğer sebebi de Hirodes'in kardeşinin karısı ile evlenmesinin günah olduğunu söylemesidir. Bunu vaazlarında dile getirdiği için Hirodes'in karısı Yahya'yı sevmez.

Sahnemizin Adı: Salome'nin Dansı
Herodes Yahya'yı öldürmek ister ama onun salih ve mukaddes biri olduğunu bildiği için ondan korkar,onu korurdu. Herodes doğum gününde büyük bir ziyafet verir. Üvey kızı Salome bu ziyafette oynayıp herkesin hoşnut olmasını sağlamıştı. Bu yüzden Herodes Salome'den herhangi bir şey istemesini ve bunun hemen gerçekleşeceğini söyler. Salome'nin annesi onu sıkıştırır ve Yahya'nın başını istemesini söyler. Annesinin ısrarıyla Salome Herodes'den Yahya'nın başını ister. Herodes sözünü tutmak için pek gönüllü olmasa da adamlarına Yahya'nın başını getirmelerini emreder. Yahya'nın başını bir tepsiye koyan Salome onunla birlikte dans eder.

Sahnemizin Adı: Şeytan'ın İsa'yı Sınaması

İsa Ruhülkudüsle dolduktan sonra Erden'den ayrılır ve ruh onu çöle sevk eder. Ardından 40 gün boyunca şeytan onu sınar. Bu kırk günde İsa hiçbir şey yemez. Günler tamamlanınca iblis ona, eğer sen tanrının oğlu ise emret şu taşa söyle de ekmek olsun dedi. İsa'yı yüksek bir yere çıkarıp ona dünyanın bütün ülkelerini gösterip, önünde secde ederse bunların hepsini ona vereceğini söyler. İblis onu Yeruşalim'e götürdü, mabedin en tepesine koydu. Eğer sen Tanrı'nın oğluysan kendini buradan aşağı at, zira Tanrı'nın melekleri seni kurtarır dedi. İblis her denemeyi bitirdikten sonra oradan ayrıldı.

İSA'NIN MUCİZELERİ

İsa en çok mucizeyi gerçekleştiren peygamberdir. Ölüyü diriltme, cinli hastaları iyileştirme, cüzzamlı hastaları iyileştirme, körlerin gözlerinin açılması gibi.

Sahnemizin Adı: Balık Avı Mucizesi

İsa gölün kıyısında duruyordu. 2 kayık görür. Balıkçıların ağlarını yıkadığını görür ve kayığın içi boştur. Kayıklardan birine biner. O kayık da Simun'undur ve karadan biraz açılmasını ister. Simun'a av için ağlarını atmasını söyler. Simun,  bütün gece çabaladıklarını fakat boş döndüklerini söyler. İsa'da ortaklarının ona yardım etmesini söyler ve  kayıklarla ağları çekerler. İki kayığı da doldurdular. Simun Petrus bunu görünce; ya Rab , benden uzaklaş zira günahkar bir insanım! diyerek İsa'nın dizlerine kapanır. Kayıklarını kıyıya çektikten sonra herşeylerini bırakıp İsa'nın ardınca gittiler.

Sahnemizin Adı: Yatalağın İyileştirilmesi

İsa vaaz vermeye geldiği sırada yatalak bir adamı yanına getirirler. İsa ona, kalkmasını ve yatağını kaldırıp evine gitmesini emreder. Adam ayağa kalkar ve Tanrı'ya hamdederek evine gider.

Şehirlerden birinde cüzzamlı bir adam, İsa'yı görünce yüzüstü yere kapandı ve kendisini iyileştirmesi için yalvardı. İsa elini uzattı ve on dokundu. Cüzzam hemen o anda gitti. İsa ona kimseye söylememesini ve temizliğine dikkat edip kahine görünmesini söyler.

Sahnemizin Adı: Lejyon'un İyileştirilmesi

Lejyon evinde kalmayan, elbiselerini giymeyen biriydi. İsa'yı görünce yere kapandı ve yüksek sesle : Ey İsa! Yüce Allah'ın Oğlu, benden sana ne? Sana yalvarırım bana azap etme dedi. Çünkü İsa Lejyon'un içinden çıkmasını emrediyordu. Dağın üzerinde otlayan domuz sürüsünü görünce İsa, cinlerin bu murdar adamdan çıkıp onlara girmesini emreder. Sürü de uçurumdan aşağı göle atılıp boğulur.

Havranın reisi olan Yairus adlı bir adam gelir ve İsa'nın ayaklarına kapanır. Yairus'un on iki yaşında bir kızı vardı ve ölmek üzereydi. İsa'ya yalvarır. İsa kızın elini tutup kaldırarak onu iyileştirir.

Ekmek Ve Balığın Çoğalması

İsa şifaya muhtaç olanları iyi etti. Gün batarken havarileri gelip, halkı yiyecek aramaya gönderelim der. İsa onlara yiyecek vermelerini söyler, fakat ellerinde 5 ekmek ve iki balıktan başka hiçbirşey kalmadığını görür. İki eline bunları alıp göğe bakarak onların üzerine şükran duası etti ve kırıp halkın önüne koymak için talebelerine verdi. Hepsi yiyip doydular ve onlara fazla gelen parçalardan on iki küfe dolusu kaldırıldı. -Khora Manastırı

Sahnemizin Adı

Transfigürasyon

(Metamorphosis)

İsa,Petrus,Yuhanna ve Yakub'u beraberinde alıp dua etmek için dağa çıktı. Dua ederlerken İsa'nın görünüşü başka, elbisesi ak ve çok parlak oldu. İki kişi onunla konuşuyordu. Bunlar İlya ve Musa idi. Fakat Petrus ve yanındakileri uyku bastırmıştı. Bir bulut geldi, onları göğe saldı ve buluta girerken talebeler korktular. Buluttan, seçtiğim oğlum budur onu dinleyin, diye bir ses geldi. Ses geldiği sırada sustular ve kimseye gördüklerinden söz etmediler.

Soldan sağa:
En Solda Musa
Ortada İsa
En sağda İlyas
Altta solda Petrus
Alta ortada Yuhanna
Altta en sağda Yakup









Lazarus'un Kardeşi Maria'nın 
İsa'ya Yalvarışı














Sahnenin Adı:
Lazarus'un Dirilişi




İsa geldiğinde Lazarus dört gündür yatıyordu. Lazarus'un kardeşi İsa'yı görünce ona, daha önce gelseydin kardeşim ölmezdi der. İsa ona , kardeşinin ayağa kalkacağını söyler ve mezarına giderler. Taşı kaldırırlar. İsa da gözlerini yukarıya kaldırıp dua ettikten sonra, Lazarus, dışarıya gel! diye bağırdı. Ölü de , elleri ve ayakları sargılarla bağlnmış ve yüzü mendille sarılmış olarak çıktı







Sahnemizin Adı
Suyun Şaraba Çevrilmesi




Galile'nin Kana şehrinde bir düğün oldu. İsa da talebeleri ile düğüne çağrıldı. Düğün sahipleri şarap azalınca İsa'dan yardım istediler. İsa da hizmetçilere, küpleri  su ile doldurmalarını emretti ve suyu takdis edince su, şaraba dönüştü. Hizmetçilere şimdi bunları götürün dedi. Davetliler , ziyafet reisine; ilk önce kötü şarabı içtik, iyi şarabı şimdiye kadar sakladın dediler. 

İsa’nın İki Kör Adamın İyileştirmesi

İsa ve Samiriyeli Kadın

İsa Samiriye'nin Sihar şehrine gelir ve bir kuyunun yanında oturduğu sırada  Samiriyeli bir kadın kuyudan su çekmeye geldi. İsa ondan su istedi. Samiriyeli kadın, sen Yahudi'sin, ben de Samiriyeli bir kadınken nasıl benden su istiyorsun?(zira yahudilerle iş yapmazlar) diye sorunca İsa, eğer sen benim kim olduğumu bilseydin, sen benden isterdin, ben de sana diri su verirdim dedi. Kadın ona, sen bize bu kuyuyu veren , buradan davarları ve kendisi su içen babamız Yakub'dan daha mı büyüksün ? diye sorunca İsa; bu sudan her içen yine susar, fakat vereceğim su  kendisinde ebedi hayat için fışkıran su kaynağı olur diye cevap verdi.

Son Akşam Yemeği                             

Şeytan 12 havarilerden sayılani İskariyot denilen Yahuda'nın ruhuna girdi. Gidip başkahinler ve kumandanlarla İsa'yı onların eline nasıl verebileceğini konuştu. Sevindiler ve ona para vermek için anlaştılar. Fısıh kurbanı kesilmesi gerekli olan hamuruz günü geldiğinde İsa talebelerine, gidip kurban kesmelerini ve hazırlamalarını söyler. Yemek hazırlanır ve İsa talebelerinin ayaklarını yıkar. Yemeğe geçerler. İsa eline ekmek alıp şükrettikten sonra bu benim bedenimdir der, kaseyi alır ve bu da benim kanımdır der. Fakat beni ele verenin eli benimle beraber sofradadır deyince, bu işi kim yapacak diye aralarında sormaya başladılar.

Petrus o ben miyim diye sorar. İsa da ona, gün doğmadan beni 3 defa inkar edeceksin der. Petrus buna inanmaz. İsa havarilerine öleceğini ve ardından 3.günde tekrar dirileceğini söyler.

İsa'nın Yakalanması

Yahuda askerlere öptüğüm İsa'dır diyip İsa'nın yanına gider ve onu öper. Askerler İsa'yı yakalar. Havarileri kılıçlarını çeker ve birinin kulağını keserler. İsa'da bu kadar yeter diyip kulağına dokunarak onu iyi eder. İsa o günlerde vaaz verip kahinlerin zarar görmesine ve din yoluyla elde ettikleri gelirin azalmasına yol açmıştı. İsa'nın yakalanmasını onlar da çok istiyordu. Kalabalıktan birkaç kişi Petrus'u görür ve onun İsa'nın yoldaşı olduğunu söyler. Petrus inkar eder. Bir süre sonra birkaç kişi daha aynı şeyi tekrar eder ve Petrus yine inkar eder. İleride birileri daha aynı şeyi söylediği zaman Petrus 3. kez inkar eder ve o anda horoz öter. Petrus İsa'nın sözünü hatırlar ve üzülür.

İsa Vali Pilatus'un Önünde

İsa ilk olarak Kayafa'nın önüne getirilir.  Başkahinler, Kayafa ve yazıcılar toplandılar. Onu meclise getirip sorguya çekerler. Kayafa onu Vali Pilatus'a gönderir.

İsa Vali Pilatus'un Önünde(Üstte)

Kahinler İsa'nın milleti ayarttığını ve vergi verilmesine mani olduğunu söyler. Vali Pilatus İsa'ya sen Yahudilerin Kralı mısın diye sorar. İsa ise söylediğin gibidir der. Vali Pilatus İsa'yı suçlu bulmaz. Hirodes'e gönderir.

Herodes İsa'Yı gördüğü vakit çok sevindi. Onun hakkında çok şey duymuştu ve onun mucize gerçekleştirmesini görmek ümidindeydi. Bir çok sözle İsa'yı sorguya çekti. Fakat İsa ona cevap vermedi. Askerleriyle birlikte İsa ile alay etti. Onu Vali Pilatus'a geri gönderdi. Pilatus başkahinleri, reisleri bir araya çağırıp bu adamın halkı ayarttığını söylediniz. Ben bu adamda hiçbir suç bulmadım, ne de Herodes buldu der. Onu biraz dövdürüp göndermeyi ister. Fakat onlar Barabas'ın salınmasını ve İsa'nın haça gerilmesini emreder. Çarmıha germek o günlerde ağır suçlara verilen bir cezalandırma şekliydi. Barabas ise o günler birini öldürdüğü için zindana atılmıştı. Pilatus bu adam size ne kötülük etti de öldürülmesini istiyorsunuz diye bağırır ve tekrar onu dövüp göndereceğini söyler. Kahinler ve reisler ısrar ettiler ve Pilatus kabul etmek zorunda kaldı. Bunun üzerine askerler İsa'yı avluda soyup, kızıl bir kaftan giydirip, başına da dikenli bir taç takıp onunla alay ettiler. Bununla da yetinmeyip onu kırbaçlayıp sürekli dövdüler.

Onu götürdükleri zaman Kirineli Simun denilen birini tuttular ve İsa'nın ardından taşımak üzere haçı ona yüklediler. Halktan ağlayan, dövünen kadınlardan büyük bir kalabalık ardı sıra gidiyordu. İsa onlara dönüp, Ey Yeruşalim kızları, benim için değil kendiniz ve çocuklarınız için ağlayın. Çünkü öyle günler geliyor ki, ne mutlu kısır olanlara, doğurmamış rahimlere ve emzirmemiş memelere! diyecekler. Suçlu olan diğer iki kişi de idam edilmek üzere onunla beraber götürülüyordu.

Çarmıhta İsa(Stavrosis)

İsa'nın solunda annesi Meryem ve sağında Mecdelli Meryem'i görüyoruz. İsa'nın altında ise Golgoda Tepesi'ni simgeleyen kuru kafa.

Kafatası denilen Golgoda Tepesine geldikleri zaman, onu ve biri sağında öteki solunda suçluları haça gerdiler. İsa Ey Baba, onları bağışla , çünkü ne ettiklerini bilmiyorlar, dedi. Onun elbiselerini aralarında paylaşarak, kura  attılar. Halk durup bakıyordu. Başkalarını kurtardıysa, eğer bu gerçekten Mesih ise , kendisini kurtarsın diye eğleniyorlardı. Onun üstünde de  şu yazı vardı: YAHUDİLERİN KRALI BUDUR

Asılmış olan suçlulardan biri onları ve kendisini kurtarmasını ister. Yanındaki onu azarlayıp, biz suçlu olduğumuz için buradayız fakat o suçsuz olduğu halde ceza çekiyor der. Ey İsa, sen huzuruna geldiğin zaman, beni an diye ekledi. İsa da ona bugün sen benimle beraber cennette olacaksın diye cevap verdi. İsa artık herşeyin tamam olduğunu bilerek, susadım dedi. Oraya sirke ile bir sünger doldurup ağzına verdiler. İsa sirkeyi alınca, tamam oldu, dedi ve başını eğip ruhunu verdi. 




Yahuda'nın Ölümü: İsa'yı ele veren Yahuda O'nun mahkum edildiğini görerek pişman oldu, otuz gümüşü başkahinlere ve ihtiyarlara geri getirip, ben suçsuz bir kişiyi ele vermekle günah işledim dedi. Gümüşleri mabedin içine atıp kendini astı. Gümüşlerle yabancılara mezarlık olarak, çömlekçinin tarlasını satın aldılar. Bunun için o tarlaya Kan Tarlası denildi.


Çarmıhtan İndiriliş: Meclis üyelerinden Yusuf adında iyi ve salih bir adam vardı. Vali Pilatus'a gidip İsa'nın cesedini istedi. Onu indirip keten bir beze sardı, kayada oyulmuş ve içine kimse konulmamış olan bir kabre yatırdı. Yusuf kayaya oydurttuğu mezara İsa'nın cesedini koyar ve önüne kimsenin açamayacağı kadar büyük bir kaya yerleştirir.

İsa'ya Ağıt

İsa çarmıhtan indirilir. Annesi, Mecdelli Meryem ve talebeleri başındadır.

İsa'nın Dirilişi (Anastasis) 

Haftanın ilk gününde, seher vakti, kadınlar hazırlamış oldukları baharatları getirerek kabre geldiler. Taşı kabirden yuvarlanmış buldular. Rab İsa'nın cesedini bulamadılar. Onlar bundan dolayı şaşırmışken, yanlarına pırıldayan elbiseyle iki adam yanlarında durdu ve kadınlar korkup yüzlerini yere eğdiler. Adamlar, niçin diriyi ölüler arasında arıyorsunuz? O burada değil, fakat ayağa kalktı, haça gerildikten sonra üçüncü gün ayağa kalkacağını size söylemiş olduğunu hatırlayın deyince kadın onun sözlerini hatırladılar. Kabirden dönüp havarilere haber verdiler. Bu sırada Mecdelli Meryem kabrin başında ağlıyordu. Arkasını döndüğünde İsa'yı gördü. Ancak onu bahçıvan sandı. Ona Rabbinin kabrinde olmadığını söyledi. İsa ona,  bana dokunma daha babamın yanına çıkmadım, fakat kardeşlerime Tanrı'nızın yanına çıkacağımı söyle der. Meryem havarilere bunu anlatır. 

Şüpheci Tomas: İsa'nın geldiğini onun yaralarına dokunmadan inanmayacağını söylemiştir. Sekiz gün sonra talebeleri oturuyorken İsa gelip ortada durdu ve size selamet! dedi. Thomas'a yaklaşıp, parmağını buraya getir, ellerime bak, elini de getir, böğrüme koy ve imanlı ol dedi. İsa da ona sen beni gördüğün için iman ettin, görmeden iman edenlere ne mutlu! dedi.

İsa'nın Göğe Yükselişi( Analepsis)

Deisis (Mahşer) -Ayasofya Müzesi Galerisi

Bu sahnede ortada İsa, solunda Meryem ve sağında Yahya bulunuyor. Meryem ve Yahya şefaat ister durumdadır. İsa geri döndüğünde tüm Hristiyanları yargılayacak ve Cennet ile Cehennem ortaya çıkaracaktır. Böylece iyiler cennete, kötüler cehenneme gidecektir. 

Deisis (Mahşer)

İsa'nın Adem ve Havva'ya Şefaat Etmesi

İsa günahlarından dolayı cennetten kovulan Adem ve Havva'yı bulundukları yerdn çıkarıp onlara şefaat eder. Bu sahnede yanlarında kırılan tabutun parçaları arasından çıkan Adem ve Havva görülür.

İSA'NIN SIFATLARI

İyi Çoban İsa: Ben iyi çobanım gerekirse iyi çoban koyunlar uğruna can verir. Çoban olmayan adam kurt gördüğünde koyunları bırakıp kaçar ve onlar için kaygı gütmez. 

Pantokrator İsa

Gökler hakimi İsa anlamındadır. İsa bir tahta oturur  ve Pantokrator Zeus görüntüsündedir.

MERYEM'İN SIFATLARI

Khora Meryem: İsa'nın Meryem'in karnındaki halini temsil eden sıfatıdır.

Hodegetria Meryem: Şefkatli anne anlamındadır. İsa Meryem'in kucağında,yanağına yakın veya omuz hizasında görülür.

Theotokos Meryem: İsa burada Meryem'in kucağında oturur. Apsisde bulunur.

Tanrı Anası Meryem olarakta nitelendirilir.

Koimesis Meryem:

Meryem'in ölümüdür. Meryem öldüğünde İsa yanına gelir ve ruhunu alır. Elinde bebek şeklinde gözükür.

Orans Meryem: Meryem'in elleri dışa dönük şekilde gözükür.

Dört İncil Yazarı 

Ellerinde incil bulunur. Soldan sağa Matheus kartal şeklinde tasvir edilir. Ioannes ( Yuhanna) Melek şeklinde, Markos aslan şeklinde ve Lukas öküz şeklinde tasvir edilir. 

Ayrıntı: Markos İncil'i

Melekler (Solda Mikail Sağda Cebrail)

40 MARTIRLER

Hristiyanlıkta ve diğer dinlerde bazı rakamlar çok kullanılır. 12,7,40 gibi. 40 martirler ilk hristiyan olanlardan olup bu uğurda çok sıkıntılar, eziyetler çekmişlerdir.

Refrigerium: 



Bir kantarostan su içen iki güvercinin oluşturduğu görüntü. Ancak bazen güvercin yerine tavuskuşu olarak da gösterilmektedir. Güvercin tanrının ruhunu, tavuskuşu ise ölümsüzlüğü simgeler

Haç Motifi

Kubbede bulunan tek başına haç motifi İsa'yı simgeler. İkonoklazma döneminde bütün tasvirler kapatıldığı için onların yerine haç motifleri yerleştirilmiştir.

Kaynak Özkan Ertuğrul- Mitoloji Ve İkonografi